Ontdek hoe trauma zich uit in overlevingsgedrag zoals pleasen en aanpassen en hoe je weer thuis kunt komen bij jezelf.
Onder iedere angst, depressie of belemmerende overtuiging liggen – bewust of onbewust – onverwerkte trauma’s. Wanneer iets te pijnlijk is om te voelen, ontwikkelt je systeem overlevingsmechanismen, dan heb ik het over het gedrag dat je laat zien om iets wat pijn doet niet te hoeven voelen.
- Vechten: je verzet je, wordt boos of rebels.
- Vluchten: je trekt je terug, sluit je af of zoekt afleiding in werk of bezigheden.
- Bevriezen: je verstijft, raakt verlamd, voelt niks meer.
- Aanpassen (Fawn-response): je pleast, stelt jezelf op de tweede plek en doet wat anderen van je verwachten.
Deze strategieën hebben je ooit geholpen om te overleven. Maar als ze blijven, kun je jezelf erin verliezen en vervreemd raken van wie je werkelijk bent.
Het is belangrijk om te weten dat je niet zelf bewust een overlevingsreactie kiest, je systeem kiest voor jou. Met maar één doel: overleven. Neem het jezelf dus niet kwalijk als je iets niet of juist wel hebt gedaan in een situatie. Je hoeft jezelf niets te verwijten, en je nergens voor te schamen. Het was en is niet jouw schuld.
De impact op je lichaam en geest
Trauma ontregelt het autonome zenuwstelsel en kan leiden tot:
- Chronische spierspanning en lichamelijke klachten
- Vermoeidheid en uitputting
- Concentratieproblemen
- Dissociatie: je voelt je losgekoppeld van je emoties of omgeving
- Emotionele uitbarstingen: woede, angst of verdriet
Daarnaast kan trauma je zelfbeeld beschadigen en het vertrouwen in anderen ondermijnen. Relaties kunnen lastig zijn en gevoelens van onveiligheid kunnen je dagelijkse leven kleuren.
Je krijgt vaak lichamelijke klachten: het lichaam fluistert, en als je niet luistert, gaat het schreeuwen.
Herkenning is de eerste stap
Veel mensen herkennen zichzelf in pleasegedrag zonder te beseffen dat het voortkomt uit trauma. Je leeft voor anderen, verliest je eigen behoeften en grenzen uit het oog. Ondertussen draag je overtuigingen mee zoals: “ik doe er niet toe”, “ik moet perfect zijn” of “ik ben niet belangrijk”. Het herkennen van dit gedrag is de eerste stap.
Waarom pleasen vaak al in je kindertijd begint
Het aanpassen of pleasen ontstaat vaak in je jeugd. Als kind ben je afhankelijk van je ouders of verzorgers. Wanneer zij emotioneel niet beschikbaar zijn – bijvoorbeeld door trauma, depressie, verslaving, narcisme of het ontbreken van emotionele vaardigheden – is er weinig ruimte voor jouw gevoelens en behoeften. Je leert dan onbewust dat liefde en veiligheid afhangen van hoe goed jij je aanpast.
Je ontwikkelt een scherp afgestelde antenne voor wat de ander nodig heeft en vergeet jezelf. Je denkt misschien: “Als ik maar lief ben, dan krijg ik aandacht. Als ik maar niet lastig ben, dan word ik niet afgewezen.” Dit gedrag heeft je geholpen om te overleven in een onveilige omgeving, maar later in je leven leidt het vaak tot uitputting, leegte of het gevoel dat je jezelf kwijt bent geraakt.
Heling is mogelijk
Trauma verdwijnt niet vanzelf, maar je kunt het helen door het aan te kijken.
Wanneer trauma wordt gezien en erkend, ontstaat er een dieper compassie van jezelf. Het is alsof licht door jouw donkerte schijnt, waardoor je de kracht krijgt om de last die je meedraagt, eindelijk los te laten.
De afbeelding bij deze blog toont een Kintsugi vaas – een Japanse kunstvorm waarin gebroken keramiek wordt hersteld met goudlijm. De breuken worden niet verborgen, maar juist zichtbaar en waardevol gemaakt. Dit beeldt prachtig uit wat heling betekent: je gebroken stukken met liefde omarmen en transformeren tot iets krachtigs en unieks. Je littekens maken je niet minder, maar méér jezelf.
Zoals Jan Bommerez zegt: “Laat niet je trauma’s maar je heling bepalen wie je bent.”
Mijn persoonlijke reis
Ook ik heb deze reis van heling doorlopen. Ik begrijp de diepe pijn van trauma, de impact van intergenerationele patronen en de uitdagingen van het loslaten van oude overlevingsstrategieën. De ervaringen van mijn moeder, geboren in het voormalig Nederlands-Indië en haar ervaringen in een jappenkamp en de omstandigheden rondom mijn eigen geboorte, hebben mij diep geraakt en gevormd. Ik weet hoe het is om te worstelen met het gevoel van ‘er niet mogen zijn’ en de pijn van eerdere generaties met je mee te dragen.
Door mijn eigen helingsproces heb ik geleerd dat vrijheid en authenticiteit mogelijk zijn, zelfs na diepe wonden.
Hoe ik jou kan begeleiden
Als traumatherapeut en levensloopcoach loop ik in liefde met je mee. Samen kijken we wat er in jou gezien, gevoeld en geheeld mag worden.
In de sessies leer je:
- Vertragen, verstillen en voelen
- Je ontdekt waarom je bepaald gedrag laat zien
- Je trauma triggers herkennen en aanpakken
- Begrijpen wat trauma doet met je gedachten, gevoelens en gedrag
- Negatieve gevoelens en overtuigingen loslaten
- Inzicht krijgen in je triggers en hun oorsprong
De inzichten vanuit jouw biografie vormen de leidraad om hier antwoorden op te vinden.
Ik heet je welkom in mijn praktijk, kleurrijke groet, Wendela
Afspraak maken? Vul het formulier in voor een klikgesprek of plan direct een afspraak in mijn online agenda.